VÀI ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ VIÊM GAN B VÀ VACCIN
TS.BS HÀ VĂN THIỆU
PHÒNG KHÁM NHI; 579A ĐỖ XUÂN HỢP, QUẬN 9
1. SƠ LƯỢC TRIỆU CHỨNG VIÊM GAN B
- Việt Nam nằm trong khu vực có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B rất cao.
- Nhiễm trùng cấp tính viêm gan B: Các bệnh nhân viêm gan B (VGB) cấp có một thời kỳ ủ bệnh từ 6-8 tuần. VGB cấp có các dấu hiệu lâm sàng đau khớp, phát ban, vàng da, đôi lúc có biểu hiện giống cảm cúm, thỉnh thoảng có cảm giác buồn nôn, ói mửa.
Ðôi khi, nhiễm trùng cấp có thể nặng hơn với triệu chứng vàng da, vàng mắt, đau bụng, nước tiểu sẫm màu.
- Nhiễm trùng mạn tính:
. 90% trường hợp nhiễm virus VGB ở tuổi trưởng thành sẽ hồi phục hoàn toàn, khoảng 10% chuyển thành mạn tính.
. Tuy nhiên, ở trẻ nhiễm virus VGB từ lúc mới sinh, bệnh diễn biến khác hẳn. Khoảng 90% số trẻ này sẽ trở thành người mang bệnh mạn tính. Giai đoạn chu sinh là từ 29 tuần tuổi- 7 ngày sau sinh (VG trong giai đoạn này gọi là VG chu sinh).
Giai đoạn này kéo dài nhiều năm, có thể không có biểu hiện lâm sàng, cuối cùng dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng như xơ gan, chảy máu đường tiêu hóa do vỡ mạch máu bị giãn, ung thư gan, viêm gan mạn.....
2. Tiêm phòng Globulin miễn dịch VGB và vaccin VGB
- Việc dùng Globulin miễn dịch VGB thụ động trong vòng 12 giờ sau sinh có thể hiệu quả 50-90%, dự phòng chủ động với vaccin VGB có hiệu quả 75-90% và kết hợp cả hai vừa chủ động và thụ động hiệu quả sẽ >90%.
Vậy khi nào cần xét nghiệm VGB trước khi tiêm ngừa vaccin
* Hội nghị thỏa thuận về dự phòng và điều trị VGB và VGC trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương căn cứ vào vùng dịch tể của viêm gan khuyến cáo:
- Trẻ sơ sinh cho đến dưới 10 tuổi không cần xét nghiệm trước tiêm chủng.
- Trẻ > 10 tuổi và người lớn: Đầu tiên xét nghiệm HBsAg nếu:
. HBsAg (+), tiếp tục xét nghiệm HBeAg.
. HBsAg (-), tiếp tục xét nghiệm anti-HBs: Nếu anti-HBs(-) thì tiêm chủng, anti-HBs (+) không tiêm chủng.
* Việt Nam, các trẻ em <12 tháng tuổi trong diện tiêm chủng mở rộng, đều được tiêm chủng vaccin VGB miễn phí và không cần xét nghiệm.
Với các đối tượng khác cũng không có yêu cầu xét nghiệm trước tiêm chủng do những khó khăn về kinh tế và kỹ thuật.
Tuy nhiên các phụ nữ có thai trước sinh và một số đối tượng có nguy cơ cao (kể cả nhân viên y tế) được khuyên nên làm xét nghiệm HBsAg và anti-HBs để có quyết định tiêm chủng vaccin và/hoặc HBIG.
Anti-HBs<10 mIU/ml huyết thanh được xem là không có giá trị bảo vệ khỏi nhiễm HBV.
Bảng 1. Lịch tiêm chủng cho trẻ em theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới.
Vaccin |
Tuổi |
||||
Sơ sinh |
2 tháng |
3 tháng |
4 tháng |
9 tháng |
|
BCG (Lao) |
X |
|
|
|
|
OPV (Bại Liệt |
|
X |
X |
X |
|
DPT(BH-HG-UV) |
|
X |
X |
X |
|
Viêm gan B |
X |
X |
X* |
X |
|
Sởi |
|
|
|
|
X |
Hi type b |
|
X |
X |
X |
|
Sốt vàng |
|
|
|
|
X |
Bảng 2. Vị trí tiêm chủng cho trẻ em (CTTCMR)
Vaccin |
Đường tiêm |
Nơi tiêm |
BCG |
Tiêm trong da |
Phần trên cánh tay trái |
DPT, DT |
Tiêm bắp |
Mặt ngoài giữa đùi. |
OPV |
Uống |
Miệng |
Viêm gan B |
Tiêm bắp |
Mặt ngoài giữa đùi. |
Sởi |
Tiêm dưới da |
Phần trên cánh tay trái |
UV, Td |
Tiêm bắp |
Mặt ngoài, trên cánh tay |
Hib |
Tiêm bắp |
Trẻ nhỏ: Mặt ngoài trên đùi |
Viêm não Nhật Bản |
Tiêm dưới da |
Phần trên cánh tay |
Viêm màng não do não mô cầu |
Tiêm dưới da |
Phần trên cánh tay |
Thương hàn |
Tiêm bắp |
Phần trên cánh tay |
Tả |
Uống |
Miệng |
* Vì sức khỏe trẻ em, hãy nên chủ động tiêm vaccin phòng bệnh cho trẻ.
PHÒNG KHÁM NHI ĐỒNG
TS.BS HÀ VĂN THIỆU
579 A ĐỖ XUÂN HỢP, QUẬN 9, HCM
ĐT 0367 69 77 88
- Kem chống nắng SPF bao nhiêu là tốt (06.09.2021)
- Sử dụng kem chống nắng khi nào (05.09.2021)
- Trẻ em có cần kem chống nắng không (05.09.2021)
- Uống Vitamin D lúc nào là tốt nhất, khi nào dừng uống (05.09.2021)
- VIỆN HÀN LÂM NHI KHOA HOA KỲ (AAP) KHUYẾN CÁO cần tắm nắng trẻ không (05.09.2021)
- TRẺ SƠ SINH CÓ NÊN PHƠI NẮNG KHÔNG (05.09.2021)
- TẮM NẮNG ĐÚNG CÁCH CHO TRẺ (05.09.2021)
- Ai cần bổ sung Vitamin D (05.09.2021)
- TRẺ HAY SỐT SIÊU VI VÌ SAO (03.09.2021)
- AI CẦN TIÊM VACCIN COVID (03.09.2021)