Vài điều nên biết viêm gan B

VÀI ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ VIÊM GAN B VÀ VACCIN

 

TS.BS HÀ VĂN THIỆU

PHÒNG KHÁM NHI; 579A ĐỖ XUÂN HỢP, QUẬN 9

1. SƠ LƯỢC TRIỆU CHỨNG VIÊM GAN B

- Việt Nam nằm trong khu vực có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B rất cao.

- Nhiễm trùng cấp tính viêm gan B: Các bệnh nhân viêm gan B (VGB) cấp có một thời kỳ ủ bệnh từ 6-8 tuần. VGB cấp có các dấu hiệu lâm sàng đau khớp, phát ban, vàng da, đôi lúc có biểu hiện giống cảm cúm, thỉnh thoảng có cảm giác buồn nôn, ói mửa.

Ðôi khi, nhiễm trùng cấp có thể nặng hơn với triệu chứng vàng da, vàng mắt, đau bụng, nước tiểu sẫm màu.

 

- Nhiễm trùng mạn tính:

. 90% trường hợp nhiễm virus VGB ở tuổi trưởng thành sẽ hồi phục hoàn toàn, khoảng 10% chuyển thành mạn tính.

. Tuy nhiên, ở trẻ nhiễm virus VGB từ lúc mới sinh, bệnh diễn biến khác hẳn. Khoảng 90% số trẻ này sẽ trở thành người mang bệnh mạn tính. Giai đoạn chu sinh là từ 29 tuần tuổi- 7 ngày sau sinh (VG trong giai đoạn này gọi là VG chu sinh).

Giai đoạn này kéo dài nhiều năm, có thể không có biểu hiện lâm sàng, cuối cùng dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng như xơ gan, chảy máu đường tiêu hóa do vỡ mạch máu bị giãn, ung thư gan, viêm gan mạn.....

2. Tiêm phòng Globulin miễn dịch VGB và vaccin VGB

- Việc dùng Globulin miễn dịch VGB thụ động trong vòng 12 giờ sau sinh có thể hiệu quả 50-90%, dự phòng chủ động với vaccin VGB có hiệu quả 75-90% và kết hợp cả hai vừa chủ động và thụ động hiệu quả sẽ >90%.

Vậy khi nào cần xét nghiệm VGB trước khi tiêm ngừa vaccin

* Hội nghị thỏa thuận về dự phòng và điều trị VGB và VGC trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương căn cứ vào vùng dịch tể của viêm gan khuyến cáo:

- Trẻ sơ sinh cho đến dưới 10 tuổi không cần xét nghiệm trước tiêm chủng.

- Trẻ > 10 tuổi và người lớn: Đầu tiên xét nghiệm HBsAg nếu:

. HBsAg (+), tiếp tục xét nghiệm HBeAg.

. HBsAg (-), tiếp tục xét nghiệm anti-HBs: Nếu anti-HBs(-) thì tiêm chủng, anti-HBs (+) không tiêm chủng.

* Việt Nam, các trẻ em <12 tháng tuổi trong diện tiêm chủng mở rộng, đều được tiêm chủng vaccin VGB miễn phí và không cần xét nghiệm.

Với các đối tượng khác cũng không có yêu cầu xét nghiệm trước tiêm chủng do những khó khăn về kinh tế và kỹ thuật.

Tuy nhiên các phụ nữ có thai trước sinh và một số đối tượng có nguy cơ cao (kể cả nhân viên y tế) được khuyên nên làm xét nghiệm HBsAg và anti-HBs để có quyết định tiêm chủng vaccin và/hoặc HBIG.

Anti-HBs<10 mIU/ml huyết thanh được xem là không có giá trị bảo vệ khỏi nhiễm HBV.

                  Bảng 1. Lịch tiêm chủng cho trẻ em theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới.

Vaccin	Tuổi
	Sơ sinh	2 tháng	3 tháng	4 tháng	9 tháng
BCG (Lao)	X
OPV (Bại Liệt		X	X	X
DPT(BH-HG-UV)		X	X	X
Viêm gan B	X	X	X*	X
Sởi					X
Hi type b		X	X	X
Sốt vàng					X

Bảng 2. Vị trí tiêm chủng cho trẻ em (CTTCMR)

Vaccin	Đường tiêm	Nơi tiêm
BCG	Tiêm trong da	Phần trên cánh tay trái
DPT, DT	Tiêm bắp	Mặt ngoài giữa đùi.
OPV	Uống	Miệng
Viêm gan B	Tiêm bắp	Mặt ngoài giữa đùi.
Sởi	Tiêm dưới da	Phần trên cánh tay trái
UV, Td	Tiêm bắp	Mặt ngoài, trên cánh tay
Hib	Tiêm bắp	Trẻ nhỏ: Mặt ngoài trên đùi Trẻ lớn: Phần trên cánh tay
Viêm não Nhật Bản	Tiêm dưới da	Phần trên cánh tay
Viêm màng não do não mô cầu	Tiêm dưới da	Phần trên cánh tay
Thương hàn	Tiêm bắp	Phần trên cánh tay
Tả	Uống	Miệng

 

         * Vì sức khỏe trẻ em, hãy nên chủ động tiêm vaccin phòng bệnh cho trẻ.

          

       

         

 

 

     

          PHÒNG KHÁM NHI ĐỒNG

           TS.BS HÀ VĂN THIỆU

          579 A ĐỖ XUÂN HỢP, QUẬN 9, HCM

                     ĐT 0367 69 77 88